Er was eens een kleerkast - Patti Callahan

Zelf heb ik het niet zo op die duizenden kerstfilms die je in massaproductie verschijnen en vertoond worden op Netflix of de televisie. Noem me geen Ebenezer, mijn probleem ligt bij de commercie en het wegleiden van waar het in deze tijd om draait. Er zijn verhalen die ik herlees, en bij mijn hart draag in deze periode van het jaar, zoals inderdaad A Christmas Carol, maar ook Narnia blijft voor mij onherroepelijk verbonden aan de wintertijd. Het kon niet anders dan dat ik verwachtingsvol en enthousiast raakt van van de beschrijving van Er was eens een kleerkast. In de avond verloor ik mijzelf in het verhaal, en ik was even gedesoriënteerd door de betovernde werking toen ik de laatste bladzijde uitlas voor ik de volgende morgen de bus uitstapte. 

Het is december in de Engelse jaren 50 en de 8-jarige George leidt aan een terminale hartziekte. Hij slijt zijn bedgebonden dagen door stapels boeken te lezen, met het betoverde land achter de kleerkast als zijn absolute favoriet. Hij visualiseert zichzelf in Narnia, samen met Aslan de leeuw, wanneer hij zichzelf verstopt in zijn eigen kleerkast. Zijn zus Meg studeert natuurkunde in Oxford en is gek op feiten en wiskundige problemen oplossen. Sprookjes passen daar niet zo bij, voor haar is er altijd maar één juist antwoord. De auteur van C.S. Lewis is docent aan de Oxford Universiteit en Meg besluit hem de vraag te stellen die George aan haar vroeg: waar komt Narnia vandaan? De antwoorden zijn niet zo eenvoudig als wiskundige vraagstukken, maar Lewis vertelt verhalen over zijn eigen jeugd. Meg besluit alles op te schrijven en vertelt ze aan George, telkens beginnende met ´Er was eens een kleerkast.´ Hiermee begint het bijzondere verhaal, waarbij Meg ontdekkingen doet over verbeelding en het leven die zij niet op de universiteit zou kunnen opdoen.

´Goede verhalen laten je kennismaken met het wonderbaarlijke. Verhalen versterkten, paradoxaal genoeg, ons plezier in het echte leven.´

Wat me direct greep, was hoe sterk de sfeer van de jaren 50, maar ook de herkenbare sprookjessetting uit Narnia, worden neergezet. Ik bevond me tijdens het lezen even compleet in het verhaal. Ook het lezen over de jeugd van C.S. (Jack) Lewis grijpt aan, en ondanks de dubbele verhaallijn, is het niet moeilijk te volgen in welke lijn we ons bevinden door te wisselen in perspectief. Callahan kan erg beeldend schrijven, zonder dat het de toegankelijkheid teniet doet. De zinnen zijn eenvoudig te volgen, maar worden daardoor geen jip-en-janneke. Juist de gedetailleerde beschrijvingen in al hun eenvoud, geven het verhaal kracht. 

Daarnaast zijn de personages goed neergezet. Ik kon me goed inleven in de gedachtegang van Meg, die eigenlijk wil teruggrijpen op logica, maar ook een ontzettende liefde voelt voor George en toch de berekenbare wereld opzij moet zetten om de queeste te volbrengen. Lewis wordt neergezet als iemand die iets heel bijzonders en waardevols heeft neergezet, maar tegelijkertijd ook gewoon mens is. Als Narnia-liefhebber ontdek je zo ook nieuwe dingen over zijn leven. De drie karakters samen, en de interactie tussen hen, vormen een mooi geheel. Het zijn warme relaties, zonder dat ze overdreven voelen zoals bij sommige feelgood-verhalen.

Want feelgood, dat is het verhaal wel aan de ene kant, doordat het voelt als een warme deken op een koude winteravond. Maar niet door de afloop, want helaas is Narnia geen magische pil. Het leven bestaat ook uit zware momenten, maar hoe wij daar mee omgaan is belangrijker dan de afwezigheid ervan. Nee, de boodschappen en tientalle zinnen waar ik even bij stil stond, raken je samen met de mooie personages in het hart. 

Een prachtig verhaal, dat je even terugbrengt naar de magie van Narnia en je doet beseffen dat magie misschien wel makkelijker te vinden is dan je denkt. En daar waar sommige boeken er voor pure vermaak zijn, weten anderen je diep te raken en terug te leiden naar die lantarenpaal in onze eigen stoffige kast. 

Titel: Er was eens een kleerkast

Auteur:  

Patti Callahan

Bladzijden: 228

Uitgeverij: KokBoekencentrum (2021)

ISBN: 9789029731843